Safety

Moeten we kinderen als kleine volwassenen behandelen waar het gaat om duiken?

Afhankelijk van de opleidingsorganisatie of het land kunnen kinderen vanaf de leeftijd van acht jaar meedoen aan introductieduikactiviteiten in een zwembad en geschikt binnenwater en vanaf de leeftijd van tien kunnen ze deelnemen aan “junior” duikcursussen. Hoewel dit op zich niet een probleem is moeten ouders, artsen die fit-voor-duiken beoordelingscertificaten afgeven en duikinstructeurs een aantal ter zake doende aspecten overwegen alvorens jonge kinderen te laten duiken.

Een belangrijke vraag is: wil het kind zelf duiken of zijn het de ouders die willen dat het kind gaat duiken? Druk van de kant van de ouders is niet ongebruikelijk. Dit is een rode vlag. Je zou nooit een kind moeten dwingen om een duikcursus te gaan doen als het zich niet op zijn gemak voelt of zich verplicht voelt om mee te doen. Dit zorgt voor een zeer onveilige situatie voor iedereen.

Het kind moet een medisch onderzoek ondergaan en de dokter moet zich bewust zijn van tenminste te volgende overwegingen:

• Ontwikkeling van de longen tot de leeftijd van acht jaar, waarbij de diameter van de luchtwegen en de longelasticiteit nog niet volledig ontwikkeld zijn.
• Groter pulmonaal sluitvolume (het volume in de longen waarbij de kleinste luchtwegen, de respiratoire bronchiolen, dichtklappen).
• Functionele onrijpheid van het openingsmechanisme van de Buis van Eustachius.
• Binnenoor-/sinusproblemen, die vaker voorkomen bij kleine kinderen en problemen kunnen geven tijdens het duiken.
•  De aanwezigheid van problemen betreffende het cardio/respiratoire systeem of het bewegingsapparaat.
• Onvolledige botontwikkeling.
• Ongunstige verhouding lichaamsomvang / gewicht, wat de kans op hypothermie vergroot.
• Emotionele instabiliteit.

Als laatste moeten duikinstructeurs de volwassenheid van het kind beoordelen. De volgende vragen zijn van belang:

• Kan het kind luisteren naar regels en ze begrijpen, opvolgen en hypothetische vragen interpreteren?
• Kan het kind wiskundige en natuurkundige wetten begrijpen?
• Kan het kind angst herkennen en interpreteren en op de juiste wijze reageren als het gestresst, angstig of gefrustreerd is?
• Kan het kind problemen communiceren, om hulp vragen en hulp bieden?
• Heeft het kind het vermogen tot zelfhulp en omzien naar anderen?
• Levert de afmeting van de duikuitrusting problemen op met betrekking tot  de afmeting en de vorm van het kind?
• Kan het kind een verhoogde thermoregulatie/metabolisme doorstaan? Het is belangrijk om te begrijpen dat een kind warmte snelle kwijtraakt dan een volwassene en in een betrekkelijk korte tijd onderkoeld kan raken.
• Kan het kind met een volledige uitrusting gemakkelijk het water in en uit en kan hij ongunstige omstandigheden zoals stroming en golfslag aan? Kinderen kunnen eenvoudigweg fysiek niet in staat zijn om zichzelf of anderen te redden bij veel van de aspecten van veilig duiken.
• Zal het kind in staat zijn om met de stress van de onderwateromgeving om te gaan en is hij op zijn gemak in het water?

Er bestaat geen specifieke psycho-technische test om het algemene vermogen van een kind om veilig en op zijn gemak te duiken te beoordelen. Denk aan de reactie van een heleboel kinderen op afleiding en concentratie. Een kind kan misschien een groter gevoel voor avontuur hebben maar een laag-risico bewustzijn. Kinderen maken gebruik van concreet denken en zijn minder goed in staat om goed te reageren in situaties die anders zijn dan die beschreven zijn door hun instructeurs.

Duikcursussen voor en met kinderen

Als ouder wil je het vertrouwen hebben dat de instructeur weet wat hij doet en ervaren is als hij jouw kind meeneemt het water in; als duikinstructeur wil je er zeker van zijn dat jij hebt wat nodig is om dit veilig te doen.

Duikorganisaties hebben specifieke veiligheidsstandaards, maar die zijn over het algemeen van toepassing op cursusstandaards voor volwassenen, met een paar restricties (dieptelimieten) en of speciale eisen voor de duikbuddy. Als een gevolg daarvan leren kinderen door opleidingsmaterialen ontwikkeld voor volwassenen. Het is daarom belangrijk dat de instructeur in staat is om bepaalde begrippen uit te leggen en of instrumenten te hebben die kunnen helpen bij het uitleggen aan het kind en ook aan zijn ouders.

De meeste duikorganisaties bieden geen of eisen geen aanvullende opleiding voor hun instructeurs om met kinderen te duiken en daarom is het belangrijk dat de instructeurs de vele overwegingen begrijpen die van toepassing zijn op het leren duiken aan kinderen. Het is niet alleen maar de duikdieptebeperking. Instructeurs moeten zich bewust zijn van de verantwoordelijkheid die ze hebben en zich diepgaand laten informeren om risico’s zo klein mogelijk te houden.

Duikmaterialen voor volwassenen kunnen ongemak, problemen stress en zelfs paniek veroorzaken voor een kind. Een kleine maat trimvest voor een volwassene kan te groot zijn en aanleiding zijn dat de fles het kind naar één kant trekt, wat behalve dat het een veiligheidsprobleem is ook het plezier bederft. De instructeur, of het duikcentrum moet kindermaten van het materiaal hebben, met onder andere:

• Juiste maten van trimvesten.
• Kindermaskers (laag profiel), die je gemakkelijker kunt klaren als ze vol gelopen zijn.
• Kleinere snorkels: Vanwege de dode ruimte en de mogelijkheid tot CO₂ opbouw in snorkels moet het volume voor kinderen niet groter zijn dan 150 ml, terwijl voor volwassenen het volume wel 230 ml kan zijn.
• Vinnen met zachte bladen geven de benodigde voorstuwing, maar helpt kramp in de benen te voorkomen.
• Een kindermaat duikpak: Een kind verliest sneller warmte, dus moet het duikpak goed passen en de juiste dikte hebben.
• Lichtgewicht automaten met kortere slangen en kleinere mondstukken.
• Kleine/lichtgewicht duikfles.
• Lood: Overweeg het gebruik van een geïntegreerd loodsysteem om te voorkomen dat de loodgordel van de smallere heupen van kinderen afglijdt.

Na de cursus

Veel van dezelfde overwegingen die hierboven beschreven zijn, zijn nog steeds geldig. De duikbuddy van het kind, die de ouder kan zijn, moet de duiklimieten begrijpen en duiktrips plannen naar geschikte bestemmingen en daarbij rekening houden met zowel de lokale duikomstandigheden als de beschikbaarheid van de uitrusting die het kind nodig heeft. Het is duidelijk dat een kind niet in staat is om mee te doen aan iedere soort duiken en de buddy moet gekwalificeerd zijn en ervaren voor het soort duik dat gepland is en fysiek fit zijn. Zij moeten ook het zelfvertrouwen hebben dat ze kunnen zorgen voor, assisteren en zelfs redden van een kind.

Als afsluiting, hoewel we zeggen dat duiken voor kinderen leuk en veilig kan zijn, is het belangrijk te begrijpen dat iedereen die betrokken is bij de opleiding en het duiken de beperkingen moet begrijpen en niet eenvoudigweg kinderen als kleine volwassenen moet beschouwen.

---

Over de auteur

Guy Thomas is een deskundig Duik- en Eerstehulpinstructeur Trainer en werkt voltijds als Director of Safety Programs bij Dan Europe, waar hij verantwoordelijk is voor de ontwikkeling en implementatie van de DAN Europe Veiligheidsinitiatieven. Hij is tevens lid van het Speciale Reddingsteam Team van het Italiaanse Rode Kruis en werkt als Helikopter Reddingszwemmer/Duik Paramedicus, aan boot van een SAR helikopter van de Italiaanse Staatspolitie.

---

Vertaler: Els Knaapen